Аномия

Аномия
Аномия (фр. аnomie – заң, ұйымдасудың жоқтығы) – қоғамның құндылықтар жүйесіндегі түбегейлі дағдарыстарды білдіретін ұғым. Аномия әсіресе өтпелі қоғамдарда жиі кездеседі. Бұрынғы әдетке айналған бағдарлар жаңа талаптарға сәйкес құндылықтармен жылдам ауыстырыла берілмейді. Мұндай қайшылықтар тұлғалар санасында ауытқушылық туғызуы мүмкін.
Аномия өзінің төмендегідей белгілерімен анықталады: 1) қалыптасқан құндылықтардың мәнін жоғалтуы салдарынан болатын ретсіздік, нормативтік – баптық вакуум; 2) әлеуметтік үйлесімдіктің жоғалуы, қоғамдағы құндылықтардың жиынтық бейнесіне айналған жеке тұлғалар беделінің жоғалуы; 3) адамдардың жоғары мұраттардан, өмірлік құштарлықтарынан айырылуы; 4) мінез-құлықтағы тұрақсыздық, өзін өзі өлтірудің көбеюі, т.б.
"Аномия" терминін ғылыми айналысқа енгізген француз ғалымы Э. Дюркгейм "Еңбектің қоғамдық бөлінуі" деген кітабында аномия еңбек бөлінісінің бұрмалануы нәтижесінде пайда болады деп тұжырымдайды және оның себебін мамандандыру кезіндегі адамдар арасындағы ынтымақтастық пен үйлесімдіктің жоғалуынан көреді. "Өзін өзі өлтіру" деген еңбегінде Дюркгейм эгоистік, альтруистік және аномиялық суицидтердің түрлерін атап өтеді: шектелмеген тілектер орындалмаған жағдайда адамдарда шешімі жоқ тұйық дағдарыстар пайда болады.
Аномия ұғымын қазіргі әлеуметтануда әрі қарай американдық ғалым Р. Мертон дамытты. Ол аномия мәселесін ауытқушылық әрекетпен байланысты қарастырады. Мұндай әрекет тұлғалық мақсаттарға заңды құралдармен (жолдармен) жете алмайтын жағдайларда қалыптасады.

Философиялық терминдердің сөздігі. - Павлодар: ПМПИ. . 2011.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?
Синонимы:

Смотреть что такое "Аномия" в других словарях:

  • аномия — (гр. а отрицательная частица, nomos закон) понятие, введенное Э. Дюркгеймом для объяснения отклоняющегося поведения (самоубийство, апатия и разочарование) и выражающее собой исторически обусловленный процесс разрушения базовых элементов культуры …   Большая психологическая энциклопедия

  • АНОМИЯ —         (франц. anomie отсутствие закона, организации, от греч. ? отрицат. частица и закон), понятие бурж. социологии. Выражает отношение индивидов к нормам и моральным ценностям социальной системы, в которой они действуют, и означает: 1)… …   Философская энциклопедия

  • АНОМИЯ — (от французского anomie отсутствие закона, организации), Понятие, обозначающее нравственно психологическое состояние индивидуального и общественного сознания, которое характеризуется разложением системы ценностей, обусловленным кризисом общества …   Современная энциклопедия

  • АНОМИЯ — (греч.). Беззаконие. Словарь иностранных слов, вошедших в состав русского языка. Чудинов А.Н., 1910. аномия и, мн. нет, ж. ( …   Словарь иностранных слов русского языка

  • аномия — и, ж. anomie f. отсутствие закона <гр. филос. Нравственно психологическое состояние индивидуального и общественного сознания, характеризующегося разложением системы нравственных, социальных и т. п. ценностей. Крысин 1998. Понятие, введенное Э …   Исторический словарь галлицизмов русского языка

  • Аномия — (от французского anomie отсутствие закона, организации), понятие, обозначающее нравственно психологическое состояние индивидуального и общественного сознания, которое характеризуется разложением системы ценностей, обусловленным кризисом общества …   Иллюстрированный энциклопедический словарь

  • Аномия — нарушения в психике личности, выражающиеся в низкой социальной самооценке и несоблюдении правовых норм. Словарь бизнес терминов. Академик.ру. 2001 …   Словарь бизнес-терминов

  • АНОМИЯ — (от франц. anomie отсутствие закона организации), социологическое и социально психологическое Понятие, обозначающее нравственно психологическое состояние индивидуального и общественного сознания, которое характеризуется разложением системы… …   Большой Энциклопедический словарь

  • Аномия — (греч. a отрицательная частица, nomos закон) понятие, введенное Э. Дюркгеймом для объяснения отклоняющегося поведения (самоубийство, апатия и разочарование) и выражающее соб …   Психологический словарь

  • АНОМИЯ — (франц. anomie отсутствие закона, организации) философско социологическое понятие, используемое для обозначения состояния общества, при котором отсутствие или неустойчивость регулирующих отношения между индивидами и обществом императивов и правил …   Новейший философский словарь


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»